Mụn đang là vấn đề rất phổ biến hiện nay. Theo thống kê, 80% số người đang trong độ tuổi từ 11 đến 30 đều gặp phải tình trạng này.

Mụn ở tuổi trưởng thành, thường được gọi là mụn trứng cá do nội tiết tố. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do Hormone, cùng với nhiều yếu tố khác, bao gồm vi khuẩn, bất thường tế bào da, di truyền và mức độ căng thẳng.

Mụn nội tiết thường được điều trị bằng thuốc kết hợp với lối sinh hoạt khoa học để khắc phục. Bài viết này sẽ bàn đến chế độ ăn uống tốt nhất cho mụn nội tiết, bao gồm các loại thực phẩm nên ăn và tránh, cũng như các chất bổ sung có thể hữu ích.

Mục Lục

Mụn nội tiết là gì?

Mụn nội tiết là một bệnh da liễu, đặc trưng bởi mụn đầu đen, mụn đầu trắng viêm, phát ban, da đỏ và đôi khi là những tổn thương sâu.

Nó được phân loại theo mức độ nghiêm trọng của nó

Mụn mức độ nhẹ: tổn thương không viêm, ít tổn thương viêm hoặc cả hai
Mụn mức độ trung bình: tổn thương viêm nhiều hơn, thỉnh thoảng có nốt – tổn thương cứng, đau hoặc cả hai và sẹo nhẹ
Mụn mức độ nặng: tổn thương viêm lan rộng, nốt hoặc cả hai và sẹo, mụn trứng cá vừa phải tiếp diễn mà không được điều trị sau 6 tháng hoặc bất kỳ mụn trứng cá nào gây ra đau khổ tâm lý nghiêm trọng

Mụn thường xuất hiện trên các bộ phận của cơ thể có tuyến bã nhờn, là những tuyến sản xuất dầu bị ảnh hưởng bởi nội tiết tố. Chúng tồn tại trên mặt, lưng, ngực, cổ và cánh tay trên của bạn

Những trường hợp mụn nghiêm trọng có thể dẫn đến sẹo trên da, ảnh hưởng đến thẩm mỹ, mất tự tin khi giao tiếp. Mặc dù tình trạng này phổ biến nhất ở lứa tuổi vị thành niên nhưng nếu không điều trị kịp thời sẽ để lại hậu quả nghiêm trọng và biến chứng lâu dài.

Nguyên nhân nào gây ra mụn nội tiết?

Các yếu tố dẫn đến mụn nội tiết rất phức tạp và đa yếu tố.

Khuynh hướng di truyền, sự biến đổi nội tiết tố, dẫn đến việc sản xuất dư thừa bã nhờn hoặc dầu từ các tuyến bã nhờn, viêm nhiễm, tăng sừng hóa nang và sự xâm nhập của vi khuẩn có thể gây ra mụn.

Nội tiết tố cũng đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của mụn trứng cá, đó là lý do tại sao nó thường được gọi là “mụn do nội tiết tố”. Loại mụn này thường xảy ra ở tuổi dậy thì do sự gia tăng nồng độ hormone sinh dục. Ngoài ra, phụ nữ thường gặp phải mụn trứng cá liên quan đến biến động nội tiết tố khi mang thai, tiền mãn kinh và khi sử dụng biện pháp tránh thai bằng nội tiết tố.

Một nguyên nhân khác là do chế độ ăn uống. Có bằng chứng chắc chắn rằng một số thay đổi trong chế độ ăn uống tạo ra sự khác biệt đáng kể trong việc điều trị mụn trứng cá

Chế độ ăn uống tốt nhất để hạn chế mụn nội tiết

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng thay đổi thói quen ăn uống nhất định có thể làm giảm đáng kể mụn trứng cá. Sau đây là những cách dựa trên bằng chứng nhất để kiểm soát mụn thông qua chế độ ăn uống của bạn.

Ăn để kiểm soát lượng đường trong máu tối ưu

Chế độ ăn thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp có thể kiểm soát mụn nội tiết. Ăn thực phẩm có đường làm tăng mức độ insulin, một loại hormone đưa đường ra khỏi máu và vào tế bào của bạn, nơi nó có thể được sử dụng để tạo năng lượng. Điều này kích thích giải phóng các hormone khác, chẳng hạn như yếu tố tăng trưởng giống insulin 1 (IGF-1). Sự gia tăng nội tiết tố này dẫn đến tăng sừng hóa và sản xuất bã nhờn dư thừa, có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mụn trứng cá

Chỉ số đường huyết (GI) sẽ giúp chúng ta chọn được thực phẩm phù hợp. Thực phẩm có GI cao như soda, bánh mì trắng, kẹo, ngũ cốc có đường và kem, gây ra sự dao động mạnh về lượng đường trong máu và có thể làm trầm trọng thêm mụn nội tiết nói riêng và mụn trứng cá nói chung.

Nhiều dẫn chứng đã chỉ ra những cải thiện đáng kể đối với mụn trứng cá ở những người theo chế độ ăn giàu protein, chỉ số GI thấp. Do đó, cắt giảm thực phẩm và đồ uống có đường cũng như tinh bột tinh chế, chẳng hạn như mì ống trắng, bánh ngọt và bánh mì trắng, có thể cải thiện các triệu chứng mụn trứng cá của bạn.

Hãy thử cắt bỏ sữa và whey protein

Sữa và các sản phẩm từ sữa thúc đẩy quá trình tiết insulin và sản xuất các hormone như IGF-1- yếu tố góp phần chính gây ra mụn trứng cá

Trong một cuộc thí nghiệm bao gồm 78.529 trẻ em và người lớn từ 7–30 tuổi cho thấy việc tiêu thụ bất kỳ sản phẩm sữa nào, bao gồm sữa, pho mát và sữa chua – bất kể tần suất hoặc số lượng – đều có liên quan đến nguy cơ bị mụn trứng cá cao hơn. Một đánh giá khác của 9 nghiên cứu ở 71.819 người cho thấy những người uống sữa có nguy cơ bị mụn trứng cá cao hơn 16% so với những người không uống

Tương tự, việc tiêu thụ whey protein – một loại protein có nguồn gốc từ sữa – có thể liên quan đến mụn trứng cá. Một nghiên cứu kéo dài 2 tháng ở 30 người trong độ tuổi 18–45 đã quan sát thấy rằng việc sử dụng whey protein có liên quan đến việc khởi phát mụn

Ăn thực phẩm toàn phần, giàu chất dinh dưỡng

Tuân theo một chế độ dinh dưỡng giàu chất dinh dưỡng, chống viêm là một trong những cách tốt nhất để điều trị và ngăn ngừa mụn trứng cá một cách tự nhiên. Do tình trạng viêm gây ra mụn trứng cá, việc lựa chọn thực phẩm làm giảm viêm là rất quan trọng

Lựa chọn các nguồn chất béo omega-3 chống viêm như cá béo và hạt chia, thay vì các nguồn chất béo giàu omega-6 có khả năng gây viêm như dầu hạt cải và dầu đậu nành có thể làm giảm các triệu chứng mụn trứng cá. Ngoài ra, Các loại rau và trái cây đầy màu sắc cung cấp chất chống oxy hóa chống viêm và các chất dinh dưỡng hỗ trợ làn da quan trọng khác , chẳng hạn như vitamin C, cho cơ thể của bạn

Tóm lược

Kiểm soát lượng đường trong máu, hạn chế hoặc cắt bỏ sữa và whey protein, đồng thời tuân theo một chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng, toàn thực phẩm là một số cách tốt nhất để điều trị mụn trứng cá một cách tự nhiên.

Thực phẩm nên ăn và tránh

Những thực phẩm tinh chế, sản phẩm từ sữa, thực phẩm và đồ uống có đường có thể liên quan đến sự phát triển của mụn trứng cá và làm trầm trọng thêm các triệu chứng của nó. Do đó, bạn nên ăn những thực phẩm giàu dinh dưỡng, nguyên hạt.

Thực phẩm và đồ uống nên ăn

Các loại rau: bông cải xanh, rau bina, cải xoăn , ớt, bí xanh, súp lơ, cà rốt, củ cải đường, v.v.
Trái cây: quả mọng, bưởi, cam, táo, anh đào, chuối, lê, nho, đào, v.v.
Ngũ cốc nguyên hạt và các loại rau giàu tinh bột: Khoai lang, hạt quinoa, bí ngô, hạt bơ, gạo lứt, yến mạch, kiều mạch, v.v.
Chất béo lành mạnh: toàn bộ trứng, dầu ô liu, bơ, quả hạch, hạt, bơ hạt, dầu dừa, v.v.
Các lựa chọn thay thế sữa có nguồn gốc thực vật: sữa hạt điều, sữa hạnh nhân, sữa dừa, sữa chua dừa, v.v.
Protein chất lượng cao: cá hồi, đậu phụ, thịt gà, gà tây, trứng, động vật có vỏ, v.v.
Các loại đậu: đậu xanh, đậu đen, đậu lăng, đậu tây, v.v.
Các loại thảo mộc và gia vị chống viêm: nghệ , quế, tiêu đen, mùi tây, tỏi, gừng, ớt cayenne, v.v.
Đồ uống không đường: nước lọc , nước có ga, trà xanh, trà dâm bụt, nước chanh, v.v.

Thực phẩm và đồ uống cần tránh

Nên tránh các sản phẩm từ sữa, thực phẩm tinh chế, thực phẩm và đồ uống nhiều đường:

Sữa và các sản phẩm từ sữa: sữa, pho mát, sữa chua, v.v.
Thực phẩm chế biến nhiều: thức ăn nhanh, bữa ăn đông lạnh, thanh bột, ngũ cốc có đường, khoai tây chiên, bữa ăn trong lò vi sóng, bánh mì trắng, v.v.
Đồ ngọt và đồ uống có đường: kẹo, bánh ngọt, soda , bánh quy, đường ăn, nước tăng lực, nước ngọt thể thao, nước trái cây, v.v.

Tóm lược

Chế độ ăn uống tốt nhất cho mụn trứng cá xoay quanh các loại thực phẩm toàn phần, bổ dưỡng có tác dụng chống viêm. Tránh thực phẩm chế biến cao, đồ có đường và sữa.

Thực phẩm chức năng có thể giúp điều trị mụn trứng cá không?

Việc bổ sung một số vitamin, khoáng chất và các hợp chất khác vào chế độ ăn uống của bạn có thể làm dịu mụn trứng cá.

Mụn trứng cá có liên quan đến lượng vitamin D thấp

Do đặc tính chống viêm mạnh mẽ của vitamin, sự thiếu hụt chất dinh dưỡng này có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng mụn trứng cá.

Một nghiên cứu ở 80 người bị mụn trứng cá và 80 người khỏe mạnh đối chứng cho thấy sự thiếu hụt vitamin D được phát hiện ở gần 50% số người mắc bệnh, so với chỉ 23% ở nhóm đối chứng

Sự thiếu hụt vitamin D cũng liên quan đến mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá và một nghiên cứu tiếp theo cho thấy rằng việc bổ sung 1.000 IU vitamin D mỗi ngày trong 2 tháng giúp cải thiện đáng kể các tổn thương do mụn trứng cá ở những người thiếu chất dinh dưỡng này.

Bạn nên kiểm tra cơ thể có thiếu Vitamin D không và tham khảo ý kiến chuyên gia về lượng vitamin D cần thiết cho cơ thể.

Trà xanh có thể làm giảm các tổn thương do mụn trứng cá

Trà xanh có chứa chất chống oxy hóa mạnh và đã được chứng minh là có tác dụng chống viêm mạnh mẽ. Một nghiên cứu trên 80 phụ nữ bị mụn trứng cá trung bình đến nặng đã chứng minh rằng những người bổ sung 1.500 mg chiết xuất trà xanh trong 4 tuần đã giảm đáng kể các tổn thương do mụn trứng cá, so với nhóm dùng giả dược

Các chất bổ sung khác

Ngoài vitamin D và chiết xuất trà xanh, các chất bổ sung sau có thể giúp giảm các triệu chứng mụn trứng cá:

Dầu cá. Một số bằng chứng cho thấy rằng việc bổ sung dầu cá giàu omega-3 có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá ở một số người. Tuy nhiên, các kết quả khác nhau, với một số người gặp phải các triệu chứng tồi tệ hơn
Vitamin nhóm B. Bổ sung vitamin B có thể có lợi cho một số người bị mụn trứng cá. Tuy nhiên, tiêm B12 liều cao có thể gây ra mụn trứng cá ở một số người
Kẽm. Bổ sung kẽm qua đường uống đã được chứng minh là cải thiện mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá trong một số nghiên cứu và kẽm đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của da
Vitex. Vitex agnus-castus , còn được gọi là chasteberry, có thể làm giảm mụn trứng cá trước kỳ kinh nguyệt do khả năng ảnh hưởng đến một số nội tiết tố, bao gồm cả estrogen. Tuy nhiên, vẫn cần nghiên cứu thêm
Quả dâu tây. Berberis vulgaris L. (barberry) có đặc tính chống viêm và kháng khuẩn. Theo một số nghiên cứu, bổ sung chiết xuất từ quả thanh việt quất có thể làm giảm đáng kể các tổn thương do mụn trứng cá gây ra
Chế phẩm sinh học. Một số nghiên cứu cho thấy men vi sinh có thể làm giảm viêm da và các triệu chứng mụn khác, nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định chủng hiệu quả nhất

Tóm lược

Vitamin D, chiết xuất trà xanh, vitamin B và kẽm chỉ là một số chất bổ sung có thể có lợi cho những người bị mụn trứng cá.

Những ý kiến khác

Ngoài việc tuân theo một chế độ ăn uống lành mạnh, giàu chất dinh dưỡng và thử nghiệm với các chất bổ sung ở trên, thay đổi các yếu tố lối sống khác có thể giúp kiểm soát mụn trứng cá của bạn.

Hút thuốc có liên quan đáng kể đến mụn trứng cá, cùng với vô số vấn đề sức khỏe khác, bao gồm ung thư phổi và bệnh tim. Điều quan trọng là bỏ thuốc lá – không chỉ để giảm các triệu chứng mụn trứng cá mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể của bạn

Uống quá nhiều rượu, ngủ không đủ giấc và căng thẳng đã được chứng minh là góp phần vào sự phát triển của mụn trứng cá và làm trầm trọng thêm các triệu chứng

Dưỡng da cũng rất cần thiết trong việc điều trị mụn. Bạn nên tìm sản phẩm tốt nhất phù hợp với bản thân, vì một số sản phẩm có thể hoạt động tốt trên một số loại da nhưng không hiệu quả với những loại da khác

Tóm lược

Các yếu tố về lối sống, chẳng hạn như hút thuốc, sử dụng rượu, căng thẳng, ngủ và chăm sóc da, có thể ảnh hưởng đến mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá.

Tham vấn y khoa

MS, LN

Adda Bjarnadottir là một chuyên gia dinh dưỡng đã đăng ký tại Iceland với bằng cử nhân và bằng thạc sĩ về dinh dưỡng con người. Cô ấy bắt đầu với tư cách là nhà văn cho Authority Nutrition vào năm 2015 và chuyển sang Healthline vào năm 2017. Hiện cô ấy quản lý hoạt động truyền thông của người viết, lựa chọn chủ đề và đánh giá y tế về tất cả nội dung dinh dưỡng.

© Bản quyền nội dung thuộc về website bsdalieu.vn
Mọi thông tin sao chép từ website này đều phải ghi rõ nguồn https://bsdalieu.vn/